Σε αυτό το άρθρο θα προσπαθήσουμε να κάνουμε μια συνοπτική περιγραφή των δεύτερων κυριότερων γλωσσών που υπάρχουν στις σημαντικότερες χώρες της ασιατικής ηπείρου με την βοήθεια του χάρτη.
Στην μεγαλύτερη χώρα του κόσμου, την Κίνα, με πληθυσμό που ξεπερνά τους 1,4 δις κατοίκους, κυριαρχούν τα παραδοσιακά κινέζικα (μανδαρίνικα κινέζικα) σε ποσοστό περίπου 70%. Η δεύτερη πιο διαδεδομένη γλώσσα είναι τα καντονέζικα κινεζικά που χρησιμοποιούν περίπου 80εκ. κάτοικοι. Είναι επίσημη γλώσσα στον Hong Kong και το Μακάο και η πιο διαδεδομένη στην επαρχία Guangzhou (Καντώνα). Σίγουρα για πολλούς κινέζους χρειάζεται μετάφραση μεταξύ των δυο γλωσσών αφού παρόλο που μοιράζονται κάποιες λέξεις, έχουν διαφορετική γραμματική, προφορά και ένα μεγάλο ποσοστό του λεξιλογίου.
Στην Ινδία, την δεύτερη μεγαλύτερη χώρα του κόσμου με πληθυσμό 1,2 δις κατοίκους, υπάρχουν 122 κύριες γλώσσες με πρώτη τα Hindi. H δεύτερη όμως είναι μια άλλη ινδο-άρυα γλώσσα, τα Bengali, με σχεδόν 97 εκ. ομιλητές,περισσότεροι δηλαδή και από τους κατοίκους μιας χώρας σαν τη Γερμανία.
Στο γειτονικό Πακιστάν των 207 εκ. κατοίκων και των 6 γλωσσών, η δεύτερη πιο διαδεδομένη γλώσσα είναι τα Shindi (25 εκ.) μια γλώσσα που ομιλείτε στα σύνορα με την Ινδία. Η πρώτη είναι μια άλλη ινδο-άρυα γλώσσα, τα Punjabi.
Δυτικότερα στο Αφγανιστάν, υπάρχουν δύο επίσημες γλώσσες. Τα αφγανικά περσικά (Dari) που κυριαρχούν στην διοίκηση και στον πληθυσμό, καθώς και τα Pashtun, των φυλών Pashtun που αντιπροσωπεύουν το 40 % του πληθυσμού της χώρας και χρειάζονται μετάφραση των επίσημων εγγράφων αφού λόγω του αναλφαβητισμού και της απομόνωσης δεν ομιλούν την επίσημη γλώσσα, τα αφγανικά περσικά.
Υπάρχουν βέβαια και χώρες που έχουν αρκετά πιο ομοιογενή, γλωσσικά, πληθυσμό όπως η Σαουδική Αραβία όπου η συντριπτική πλειοψηφία των κατοίκων χρησιμοποιεί τις αραβικές διαλέκτους, με δεύτερη πιο διαδεδομένη τα Tagalog, μια αυστραλονησιακή γλώσσα των περίπου 700.000 Φιλιππινέζων, Ινδονήσιων και Μαλαισιανών μεταναστών. Στην Ιαπωνία υπάρχει η ίδια εικόνα όπου η δεύτερη πιο γνωστή γλώσσα είναι τα κορεάτικα. Την ομιλούν περίπου 1 εκ. άτομα, κορεάτες μετανάστες τις δεκαετίας του ’80 και κάποιοι παλαιότεροι εξαιτίας της ιαπωνικής κυριαρχίας στην κορεατική χερσόνησο την περίοδο 1910-1945. Πρέπει να σημειωθεί ότι η χρήση των ιαπωνικών ξεπερνάει σε ποσοστό το 95%.
Στην Αυστραλία των 25 εκ. κατοίκων θα περιμέναμε, μετά τα αγγλικά, σαν δεύτερη πιο διάσημη γλώσσα να είναι αυτά των Αβορίγινων, όμως τα κινέζικα (μανδαρίνικα) απαριθμούν 700.000 ομιλητές, λόγω της μεγάλης κινέζικης κοινότητας στην αχανή αυτή χώρα. Στη Ν. Κορέα η δεύτερη πιο διαδεδομένη γλώσσα είναι τα αγγλικά για τον λόγο ότι οι κορεάτες χρησιμοποιούν την γλώσσα σχεδόν παράλληλα με την μητρική τους. Η γειτονική Νέα Ζηλανδία των 5 εκ. κατοίκων χρησιμοποιεί τα αυστραλιανά αγγλικά σε ποσοστό 95%. Η δεύτερη πιο γνωστή γλώσσα είναι αυτή των ιθαγενών Μαορί, που αιώνες πριν την άφιξη των Ευρωπαίων εποίκων ήταν η αποκλειστική γλώσσα της περιοχής. Περίπου 200 χιλιάδες άνθρωποι την χρησιμοποιούν ακόμα και η κυβέρνηση της χώρας την έχει εντάξει σε πρόγραμμα προστασίας, λαμβάνοντας μέτρα όπως τη διδασκαλία της σε σχολεία και ενημερωτικές εκπομπές σε τηλεοπτικά και ραδιοφωνικά προγράμματα.
Επιστρέφοντας στην Μέση Ανατολή, θα σταθούμε πρώτα στο Ιράκ των 37 εκ. κατοίκων όπου μετά τα αραβικά της Μεσοποταμίας (αραβική διάλεκτος στο Ιράκ, την Συρία και Ν. Τουρκία), τα κουρδικά είναι η δεύτερη γλώσσα με 5 εκ. ομιλητές στις κουρδικές περιοχές στα Βόρεια της χώρας. Αξιοσημείωτο είναι ότι από το 2004 και την πτώση του καθεστώτος Χουσεΐν τα κουρδικά είναι πλέον δεύτερη επίσημη γλώσσα του κράτους.
Αν και δεν υπάρχουν σαφή στοιχεία για την Τουρκία για πολιτικούς λόγους, η δεύτερη μεγαλύτερη γλωσσική ομάδα είναι και εδώ τα κουρδικά σε ποσοστό που ξεπερνούν το 10% πληθυσμού, μια εκτίμηση σχετικά συγκρατημένη συγκριτικά με τον κουρδικής καταγωγής πληθυσμό της Τουρκίας που αγγίζει το 20% των κατοίκων. Μία άλλη χώρα χωρίς σαφή στοιχεία είναι το Ιράν. Βάση εκτιμήσεων του πληθυσμού των μειονοτικών κοινοτήτων της χώρας, μετά τα περσικά , τα αζέρικα τούρκικα με 16% και τα κουρδικά με 10% καλύπτουν την δεύτερη και τρίτη θέση.
Στο Ισραήλ των 9 εκ. κατοίκων, μετά τα εβραϊκά που κυριαρχούν, συναντούμε τα αραβικά ως δεύτερη μεγαλύτερη γλώσσα αφού σε αυτή τη χώρα κατοικούν 1,8 εκ. Άραβες πολίτες. Εντύπωση προκαλεί η εξάπλωση της ρωσικής γλώσσας, αφού τα ρωσικά χρησιμοποιούνται από σχεδόν 1 εκ. κατοίκους, λόγω της μετανάστευσης από τις χώρες της πρώην ΕΣΣΔ.
Θα κλείσουμε με τις ασιατικές χώρες της πρώην ΕΣΣΔ, Καζακστάν, Ουζμπεκιστάν και Τουρκμενιστάν όπου ενώ και οι τρεις αυτές έχουν ως επίσημη τις αντίστοιχες τουρκογενείς γλώσσες τους, τα ρωσικά είναι de facto παράλληλα επίσημη γλώσσα τόσο στις συναλλαγές των πολιτών μεταξύ τους όσο και σε αυτές με τις Αρχές. Να σημειωθεί ότι το ποσοστό των Ρώσων σε αυτές τις χώρες δεν ξεπερνά το 18% και η χρήση των ρωσικών πηγάζει από την μακροχρόνια επιρροή των Σοβιετικών που εξουσίαζαν τις χώρες αυτές.