Η απαρχή της μετάφρασης στα Αραβικά: οι Σύριοι
Οι πρώτες μεταφράσεις στην αραβική γλώσσα χρονολογούνται στις αρχές του δεύτερου αιώνα μ.Χ., την εποχή που άκμαζαν οι Σύριοι. Μετέφρασαν ένα τεράστιο όγκο κειμένων προερχόμενο από την παγανιστική παράδοση. Οι μέθοδοι που χρησιμοποίησαν δείχνουν ξεκάθαρη επιρροή από τους Έλληνες και οι μεταφράσεις τους δείχνουν μία φιλόδοξη προσπάθεια να είναι όσο το δυνατόν αξιόπιστες και πιστές στο αρχικό κείμενο. Ο πιο διάσημος Σύρος μεταφραστής της εποχής ήταν ο Jarjas, ο οποίος άφησε ως έργο του μια αξιοθαύμαστη μετάφραση των έργων του Αριστοτέλη.
Η εποχή του Μωάμεθ: Ένα παράθυρο στον κόσμο
Η εποχή του προφήτη Μωάμεθ (570-632 μ.Χ.) έδωσε μεγάλη ώθηση στην αραβική μετάφραση αφού χαρακτηρίζεται από τον διακαή του πόθο της διάδοσης του Ισλάμ σε λαούς που δεν μιλούσαν τα αραβικά (Εβραίοι, Ρωμαίοι κ.α.), ωθώντας τον να βρει μεταφραστές και να ενθαρρύνει την εκμάθηση ξένων γλωσσών. Ο Zaid Ibn Thabet, ο πιο γνωστός μεταφραστής της εποχής του, έπαιξε σημαντικό ρόλο μεταφράζοντας για τον Μωάμεθ τις επιστολές που έστελνε στους ηγέτες των Εβραίων καθώς και στην επικοινωνία του με τις Αρχές των Περσών, της Συρίας και της Ρώμης.
To Χαλιφάτο των Αββασιδών : Η χρυσή εποχή της μετάφρασης
Ακόμη μία άκρως σημαντική περίοδος της μετάφρασης στον αραβικό κόσμο ήταν η πρώτη περίοδος των Αββασιδών (750-1250 μ.Χ). Ο χαλίφης Al-Mansour, ο οποίος ίδρυσε την Βαγδάτη, βελτίωσε σε μεγάλο βαθμό τις μεταφραστικές τεχνικές της εποχής, ενώ ο χαλίφης Al-ma’mun ίδρυσε μεταφραστικό κέντρο : Τον Οίκο της Σοφίας (Bait Al Hikma), το οποίο ήταν το μεγαλύτερο μεταφραστικό ινστιτούτο της περιόδου, όπου μεταφράζονταν οι Έλληνες φιλόσοφοι, Ινδοί επιστήμονες και Πέρσες λογοτέχνες.
Διάσημοι μεταφραστές του αραβικού κόσμου
Ένα όνομα στέκει πάνω από όλους στην ιστορία της αραβικής μετάφρασης. Είναι ο Al-Jahiz (776-868 μ.Χ.). Θεωρείται ως ο μεγαλύτερος θεωρητικός στην μετάφραση των αρχαίων και ιστορικών κειμένων και τα έργα του είναι ακόμα και σήμερα διάσημα ανάμεσα στις αραβικές χώρες. Σύμφωνα με τον Al Jahiz, “ο μεταφραστής πρέπει να έχει απόλυτη γνώση της δομής της κάθε γλώσσας, των παραδόσεων και συνηθειών των ανθρώπων καθώς και του τρόπου που επικοινωνούν μεταξύ τους”. Η Δρ. Mona Baker, διευθύντρια του Κέντρου Μεταφραστικών και Διαπολιτισμικών Σπουδών του Πανεπιστημίου του Manchester, αναγνώρισε την ύπαρξη δύο διαφορετικών τύπων μετάφρασης στον αραβικό κόσμο.
- αυτόν των Ibn al-Naima και Ibn al-Himsi, ο οποίος βασιζόταν στην απόλυτα πιστή μετάφραση (κάθε ελληνική λέξη θα έπρεπε να μεταφραστεί στην αντίστοιχη αραβική) και
- αυτόν του Hunayn Ibn Ishaq, που έρχεται σε πλήρη αντίθεση με τον προηγούμενο, αφού υποστήριξε την μετάφραση του νοήματος για την παραγωγή ενός ρευστού λόγου στο κείμενο διατηρώντας την αίσθηση του πρωτοτύπου.
